Η Αιτιατική στα Τρία Γένη / L'accusativo nei tre generi

 

Κάθε μέρα βλέπω τον φίλο μου και τη φίλη μου. Πίνω έναν καφέ και τρώω το τοστ μου. Μετά  στο γραφείο, γράφω την άσκηση και διαβάζω το βιβλίο για το μάθημα των Ελληνικών. Το απόγευμα ξανασυναντώ τους φίλους μου και τις φίλες μου. Το βράδυ βλέπω τις ταινίες στην τηλεόραση και τρώω τα φρούτα.

Ogni giorno vedo il mio amico e la mia amica. Bevo il mio caffè e mangio il mio toast. In ufficio scrivo l’esercizio e leggo il libro per la lezione di Greco. Il pomeriggio incontro di nuovo i miei amici e le mie amiche.La sera guardo i film alla televisione e mangio la frutta.

(Διαβάζουμε το κείμενο και βρίσκουμε τις λέξεις σε αιτιατική πτώση. Τις γράφουμε στον πίνακα)

---

 1. Πότε χρησιμοποιούμε την Αιτιατική;

Η Αιτιατική είναι η πτώση του αντικειμένου. Απαντά στην ερώτηση ποιον/ποια/ποιο και χρησιμοποιείται μετά από ρήματα μεταβατικά  (βλέπω, αγαπάω, έχω κ.λπ.).

"L'accusativo è il caso del complemento oggetto. Risponde alla domanda chi?/che cosa? e si usa dopo i verbi transitivi (come vedere, amare, avere, ecc.)."

Χρησιμοποιείται επίσης με προθέσεις όπως: για, σε, με, χωρίς, κλπ.
Si usa anche con preposizioni: για, σε, με, χωρίς, ecc.

---

 2. Πίνακας: Σχηματισμός της Αιτιατικής

Tabella: Formazione dell'accusativo

Γένος	Κατάληξη Ονομ.	Κατάληξη Αιτ.	Παράδειγμα Ονομ.	Παράδειγμα Αιτ.	Πρόταση	Traduzione
Αρσενικό	-ος	-ο	ο φίλος	τον φίλο	Βλέπω τον φίλο.	Vedo l’amico.
〃	-ας	-α	ο πατέρας	τον πατέρα	Ακούω τον πατέρα.	Sento il padre.
〃	-ης	-η	ο μαθητής	τον μαθητή	Καταλαβαίνω τον μαθητή.	Capisco lo studente.
Θηλυκό	-α	-α	η κοπέλα	την κοπέλα	Γνωρίζω την κοπέλα.	Conosco la ragazza.
〃	-η -ος	-η -ο	η τιμή  η είσοδος	την τιμή την είσοδο	Βλέπω την τιμή παρατηρώ την είσοδο	Vedo il prezzo. Osservo l' entrata
Ουδέτερο	-ο	-ο	το βουνό	το βουνό	Βλέπω το βουνό.	Vedo la montagna.
〃	-ι	-ι	το κουτί	το κουτί	Παίρνω το κουτί.	Prendo la scatola.
〃	-μα	-μα	το μάθημα	το μάθημα	Τελειώνω το μάθημα.	Finisco la lezione.

---

 3. Πίνακας Πληθυντικού

Tabella al plurale

Γένος	Ονομ. Πληθ.	Αιτ. Πληθ.	Παράδειγμα	Πρόταση
Αρσενικό	οι φίλοι	τους φίλους	Βλέπω τους φίλους.	Vedo gli amici.
〃	οι πατέρες	τους πατέρες	Περιμένω τους πατέρες.	Aspetto i padri.
〃	οι μαθητές	τους μαθητές	Ακούω τους μαθητές.	Sento gli studenti.
Θηλυκό	οι κοπέλες οι πόλεις	τις κοπέλες τις πόλεις	Γνωρίζω τις κοπέλες.	Conosco le  ragazze.
〃	οι τιμές οι είσοδοι	τις τιμές τις εισόδους	Βλέπω τις μητέρες.	Vedo i prezzi
Ουδέτερο	τα βουνά	τα βουνά	Βλέπω τα βουνά.	Velo le montagne.
〃	τα κουτιά	τα κουτιά	Παίρνω τα κουτιά.	Prendo le scatole.
〃	τα μαθήματα	τα μαθήματα	Τελειώνω τα μαθήματα.	Finisco le lezioni.

---

Τονισμός 

Τα προπαροξύτονα αρσενικά και θηλυκά ουσιαστικά σε -ος κατεβάζουν τον τόνο στην παραλήγουσα στις πτώσεις γενική το ενικού, γενική και αιτιατική του πληθυντικού αριθμού, ο έμπορος - εμπόρου - εμπόρων -εμπόρους. Διατηρείται ο τόνος σε όλες τις πτώσεις του ενικού και πληθυντικού, όταν οι λέξεις είναι πολυσύλλαβες αλλά και λέξεις λαϊκές, όπως καλόγερος, παίδαρος.

Τα προπαροξύτονα ουδέτερα ουσιαστικά που τελειώνουν σε -ο κατεβάζουν τον τόνο στην παραλήγουσα στη γενική ενικού και πληθυντικού εξαιρούνται λαϊκές λέξεις όπως σίδερο, χαμόγελο, μάγουλο, ψίχουλο. 

Στα αρσενικά παροξύτονα ουσιαστικά που τελειώνουν σε -ίας και στα δισύλλαβα, ο τόνος κατεβαίνει στη λήγουσα στη γενική πληθυντικού,  όπως ο ταμίας - των ταμιών, ο τραυματίας -  των τραυματιών, ο άντρας - των αντρών.

I sostantivi maschili e femminili proparossitoni che terminano in -ος, abbassano l’accento sulla penultima sillaba nei casi del genitivo singolare, genitivo plurale e accusativo plurale.

L’accento si mantiene in tutte le declinazioni (singolare e plurale) quando si tratta di parole polysyllabiche o popolari.

I neutri proparossitoni che terminano in -ο abbassano l’accento sulla penultima nel genitivo singolare e plurale, eccetto parole di uso popolare come σίδερο, χαμόγελο, μάγουλο, ψίχουλο.

Nei sostantivi maschili parossitoni che terminano in -ίας e queli con due sillabe, l’accento scende sull’ultima sillaba nel genitivo plurale, ad esempio:

ο ταμίας – των ταμιών,

ο τραυματίας – των τραυματιών, ο άντρας-των αντρών 

 Παρατηρήσεις / Osservazioni

• Τα αρσενικά αλλάζουν άρθρο και κατάληξη (ο → τον, οι → τους).
• Τα θηλυκά αλλάζουν μόνο άρθρο (η → την, οι → τις).
• Τα ουδέτερα είναι ίδια σε ονομαστική και αιτιατική.

I nomi maschili cambiano articolo e desinenza, ο δρόμος→ τον δρόμο, οι δρόμοι→ τους δρόμους. (οι άνδρες, ποιητής -τους άνδρες, ποιητές)*

I nomi femminili cambiano solo l’articolo, η γυναίκα→ τη γυναίκα, οι γυναίκες→ τις γυναίκες. (Η είσοδος - την είσοδο, οι είσοδοι - τις εισόδους)*
I nomi neutri restano uguali al nominativo e all’accusativo. (Το δέντρο -το δέντρο, τα δέντρα- τα δέντρα)

La declinazione dei sostantivi qui: / αναλυτικά η κλίση των ουσιαστικών εδώ: https://lazaridislezionidigreco.blogspot.com/2025/03/tabelle-con-la-declinazione-dei.html

Άσκηση 1: Συμπλήρωσε με την σωστή μορφή στην Αιτιατική.

Esercizio 1: Completa con la forma corretta all'accusativo.

1. Βλέπω ___ (φίλος).
2. Έχω ___ (μητέρα).
3. Μαθαίνω ___ (μάθημα).
4. Συναντώ ___ (πατέρες).
5. Ακούω ___ (κοπέλες).

1. Vedo ___ amico.
2. Ho ___ madre.
3. Imparo ___ lezione.
4. Incontro ___ padri.
5. Sento ___ ragazze.

---

Άσκηση 2: Βάλε τις λέξεις στη σωστή σειρά.

Esercizio 2: Metti le parole nel giusto ordine.

1. τον / βοηθώ / μαθητή
2. φίλους / βλέπεις / τους
3. τη / αγαπάω / μητέρα
4. τις / τηλεφωνώ / φίλες
5. παίρνω 

1. Aiuto  lo studente.
2. Tu vedi gli amici.
3. Amo la madre.
4. Chiamo le amiche.
5. Prendo la scatola.

---

Άσκηση 3: Υπογράμμισε τη λέξη που βρίσκεται σε Αιτιατική.

Esercizio 3: Sottolinea la parola che è all'accusativo.

1. Ο φίλος βλέπει τον σκύλο.
2. Η Μαρία παίρνει το δώρο.
3. Ακούμε τη μουσική.
4. Ο Νίκος αγαπάει την Ελένη.
5. Βλέπω τις ταινίες.

1. L’amico vede il cane.
2. Maria prende il regalo.
3. Ascoltiamo la musica.
4. Nikos ama Eleni.
5. Vedo i film.

---

Άσκηση 4: Αντικατάστησε την ονομαστική με αιτιατική.

Esercizio 4: Sostituisci il nominativo con l'accusativo.

Παράδειγμα: Ο πατέρας → Βλέπω τον πατέρα

1. Η δασκάλα → Βοηθάω ___
2. Το παιδί → Έχω ___
3. Οι φίλοι → Βλέπεις ___
4. Η γυναίκα → Αγαπάω ___
5. Τα βιβλία → Παίρνω ___

---

 Άσκηση 5: Διάλεξε τη σωστή λέξη.

Esercizio 5: Scegli la parola corretta.

1. Θέλω (ο φίλος / τον φίλο).
2. Βλέπουμε (τις κοπέλες / οι κοπέλες).
3. Έχεις (οι πατέρες / τους πατέρες);
4. Ακούει (τη μητέρα / η μητέρα).
5. Παίρνω (τα μαθήματα / τα μαθήματας).

Απαντήσεις / Risposte

---

🔹Άσκηση 1 – Συμπλήρωση / Completamento

1. Βλέπω τον φίλο.
   (Vedo l’amico.)
2. Έχω τη μητέρα.
   (Ho la madre.)
3. Παίρνω το μάθημα.
   (Prendo la lezione.)
4. Συναντώ τους πατέρες.
   (Incontro i padri.)
5. Ακούω τις κοπέλες.
   (Sento le ragazze.)

---

🔹 Άσκηση 2 – Λέξεις στη σωστή σειρά / Metti le parole in ordine

1. Διαβάζω τον μαθητή.
   (Leggo lo studente.)
2. Βλέπεις τους φίλους.
   (Tu vedi gli amici.)
3. Αγαπάω τη μητέρα.
   (Amo la madre.)
4. Καλώ τις κοπέλες.
   (Chiamo le ragazze.)
5. Παίρνω το κουτί.
   (Prendo la scatola.)

---

🔹 Άσκηση 3 – Υπογράμμισε την Αιτιατική / Sottolinea l'accusativo

1. Ο φίλος βλέπει τον σκύλο.
2. Η Μαρία παίρνει το δώρο.
3. Ακούμε τη μουσική.
4. Ο Νίκος αγαπάει την Ελένη.
5. Βλέπω τις ταινίες.

---

🔹 Άσκηση 4 – Αντικατάσταση / Sostituzione

1. Η δασκάλα → Βοηθάω τη δασκάλα
   (Aiuto la maestra)
2. Το παιδί → Έχω το παιδί
   (Ho il bambino)
3. Οι φίλοι → Βλέπεις τους φίλους
   (Vedi gli amici)
4. Η γυναίκα → Αγαπάω τη γυναίκα
   (Amo la donna)
5. Τα βιβλία → Παίρνω τα βιβλία
   (Prendo i libri)

---

🔹 Άσκηση 5 – Επιλογή / Scelta

1. Θέλω τον φίλο
   (Voglio l’amico)
2. Βλέπουμε τις κοπέλες
   (Vediamo le ragazze)
3. Έχεις τους πατέρες;
   (Hai i padri?)
4. Ακούει τη μητέρα
   (Lui/lei ascolta la madre)
5. Παίρνω τα μαθήματα
   (Prendo le lezioni)

---

Παραγωγή Λόγου: Αιτιατική

Produzione linguistica: Accusativo

---

1. Μίλησε για την καθημερινότητά σου

Parla della tua giornata quotidiana

Οδηγία: Χρησιμοποίησε ρήματα και αντικείμενα σε Αιτιατική.
Esempio / Παράδειγμα:

• Το πρωί πίνω τον καφέ.
• Διαβάζω την εφημερίδα.
• Στη δουλειά γράφω τα έγγραφα.
• Το βράδυ βλέπω την τηλεόραση.

Traduzione: La mattina bevo il caffè. Leggo il giornale. Al lavoro scrivo i documenti. La sera guardo la televisione.

✍Άσκηση: Γράψε 4-5 προτάσεις με δικά σου αντικείμενα σε Αιτιατική.
Scrivi 4-5 frasi con oggetti in accusativo.

---

2. Πες τι έχεις στην τσάντα σου

Di’ cosa hai nella tua borsa/zaino

Χρησιμοποίησε το ρήμα έχω + ουσιαστικά στην Αιτιατική.

Ερωτήσεις / Domande:

• Τι έχεις στην τσάντα σου; → Έχω το τετράδιο, το στυλό, την ταυτότητα, το κινητό.

Traduzione: Cosa hai nella tua borsa? → Ho il quaderno, la penna, la carta d’identità, il cellulare.

 Άσκηση: Γράψε τουλάχιστον 5 αντικείμενα που έχεις στην τσάντα ή στο σπίτι σου.
Scrivi almeno 5 oggetti che hai nella tua borsa o a casa.

---

 3. Διάλογος με τον/την καθηγητή/τρια

Dialogo con l’insegnante

Ο καθηγητής ρωτά: Τι διαβάζεις; Τι βλέπεις; Τι έχεις;
Ο μαθητής απαντά χρησιμοποιώντας σωστά την Αιτιατική:

 Τι βλέπεις στην τηλεόραση;
Βλέπω μια ταινία.
Τι έχεις στην τσάντα;
Έχω το βιβλίο, το κινητό και την ομπρέλα.

Άσκηση: Γράψε έναν σύντομο διάλογο 4-5 ατάκες με τον καθηγητή.
Scrivi un breve dialogo (4-5 battute) con l’insegnante.

---

 4. Παρουσίασε την οικογένειά σου

Presenta la tua famiglia

Χρησιμοποίησε ρήματα όπως: έχω, αγαπάω, βλέπω κλπ.

Παράδειγμα:
Έχω την αδερφή μου.
Βλέπω συχνά τον παππού μου.
Αγαπάω πολύ τη μητέρα μου.

 Άσκηση: Γράψε 3-4 προτάσεις για την οικογένειά σου.
Scrivi 3-4 frasi sulla tua famiglia.

---

5. Βρες τι είναι λάθος και διόρθωσε

Trova l’errore e correggi la frase

Οι παρακάτω προτάσεις έχουν λάθος άρθρο ή κατάληξη στην Αιτιατική. Διόρθωσέ τες.

1. Έχω η δασκάλα.
2. Βλέπω οι μαθητές.
3. Παίρνω τον βιβλία.
4. Φωνάζω το φίλοι.
5. Γνωρίζω την πατέρας.